Het is deze week precies twee jaar geleden dat op 17 mei 2018 de nieuwe leden van het college van B&W van Midden-Drenthe het coalitie-akkoord 2018-2022 ondertekenden. College en raad zijn nu dus, na de verkiezingen halverwege de rit. Een mooi moment voor een tussenbalans. Helemaal nu meerdere fracties de laatste weken nadrukkelijk de publiciteit zoeken en voor politieke reuring zorgen vanwege alle financiële tumult rondom de aanleg van een rotonde bij afslag 30 van de A28, pal naast het Jumbo distributiecentrum in Beilen.
Maar laat ik beginnen met een verkeerde inschatting c.q. taxatie. Want wie politici/bestuurders onder het vergrootglas legt moet ook de hand in eigen boezem weten te steken. Ik maakte die verkeerde taxatie op 30 mei 2018. Er werd die dag afscheid genomen van twee wethouders in de gemeente Midden-Drenthe: Gert Jan Bent van de CU en Gerard Lohuis van het CDA. Op zich niets bijzonders. Maar de nieuw aangetreden wethouders en de net een klein half jaar daarvoor benoemde nieuwe burgemeester Mieke Damsma (D66) hadden amper bestuurlijke bagage op zak. Velen hielden dan ook hun hart vast wat er allemaal mis kon gaan met dit team van politieke, bestuurlijke lichtgewichten.
Nou er ging daarna veel mis. Want wie herinnert zich niet het wegsturen van gemeentesecretaris Aline Pruntel in 2019 en de buitengewoon knullige presentatie van een BMC-rapport over de werkomstandigheden in het gemeentehuis. En dat heeft wat gekost. Hoeveel? Exacte bedragen zijn voor de inwoners nooit en public op een rij gezet. Maar het gaat al snel om een bedrag dat boven de € 300.000,- uitkomt, zeggen raadsleden. En die moeten het toch kunnen weten. Maar terug naar mijn vergissing en verkeerde inschatting. Bij het aantreden van dit college waren er al twijfels over hun bestuurlijke, politieke kundigheid en kwaliteiten.
Bij die afscheidsreceptie van Bent en Lohuis op die 30e mei 2018 ontspon zich hierover onder andere een interessant gesprek tussen (toen nog) fractievoorzitter Henk de Weerd van de Midden-Drentse VVD, ondergetekende en twee door de politiek, bestuurlijke wol geverfde VVD’ers: Henk van de Boer (o.a. oud statenlid en gedeputeerde in Drenthe en voormalig wethouder in Ooststellingwerf) en Klaas Smidt (o.a. voormalig statenlid en vanaf 2010 met een korte onderbreking tot op heden wethouder van de gemeente Westerveld.)
De vraag aan VVD’er Henk de Weerd luidde: “Hoe lang zal je partijgenote Anique Snijders het volhouden als wethouder in de gemeente Midden-Drenthe?” Er volgde een weddenschap. Ik gaf haar maximaal een jaar. In het bijzijn van de twee partijgenoten van Henk de Weerd als getuigen meende hij dat ze er dan nog steeds zit. En dat bleek ook zo te zijn. Conform de afspraak van de weddenschap ontving de VVD’er eind vorig jaar zijn gewonnen fles Jägermeister, die hij verkoos boven een doos wijn.
Feiten
En…… Anique Snijders zit nog steeds als wethouder namens de VVD op het pluche. Was de taxatie over haar politieke, bestuurlijke kwaliteiten dan zo’n misrekening? De feiten spreken wat dat betreft niet in haar voordeel. Van de oppositie kreeg ze geregeld al de wind van voren. Maar van de collegepartijen heeft ze tot nu toe telkens rugdekking gekregen. Ook al begint collegepartij Gemeentebelangen Midden-Drenthe (GMD) in de persoon van Jannes Kerssies momenteel wel heel erg te brommen.
Wat ging er dan bijvoorbeeld mis met zaken die in de portefeuille van wethouder Snijders zitten? Een paar willekeurig gekozen voorbeelden.
Spier
1. In december 2018 stortte in Spier de geluidswal langs de A28 in. Tot op de dag van vandaag is die geluidswal niet gerepareerd en wachten de inwoners van Spier nu al ruim anderhalf jaar op herstel ervan. Hoe simpel kan het zijn om deze geluidswal te herstellen en dit niet af te laten hangen van allerlei gekonkel over oorzaak en schuld. Zo’n geluidswal is aan de inwoners van Spier beloofd en die hebben niets te maken met de theorieën van de wethouder over sabotage of constructiefouten of onenigheid met de aannemer.
2. In 2019 bedenkt deze wethouder dat er gerust 60 (eiken)bomen gekapt kunnen worden langs het Oranjekanaal tussen Hijken en Orvelte om er een betonnen fietspad van 2 meter breed aan te leggen. Daarover ontstaat onrust en is veel onbegrip. Hoe bedenk je het? Judith van den Berg van de Natuur en Milieu Federatie Drenthe heeft kritiek en voorzitter Edwin Wiersema van IVN Midden-Drenthe is woest. “Bomenkap kan je niet maken in deze tijd. Volkomen onzin, er zijn zoveel oplossingen om niet te hoeven kappen,” zegt Wiersema. Daarna is het stil geworden. Maar niemand weet wat de volgende stap is van de wethouder.
Centrum Beilen
3. Het Beiler centrum moet een facelift of upgrade krijgen. Het dorpshart moet gezelliger en aantrekkelijker worden. In 2017 wordt met een pop-up winkel hiervoor een vliegende start gemaakt. Maar voordat deze wethouder van economische zaken de eerste spade in de grond weet te krijgen is het maart 2020. Een ingehuurde centrummanager Herman Dechesne van bureau Weusthuis & Partners komt de wethouder hier zelfs bij helpen. Die zegt zich de frustratie van de ondernemers wel voor te kunnen stellen. Niet zo gek, als je weet dat volgens het DvhN die ondernemers er samen met de provincie en gemeente ieder € 750.000,- insteken. Gelukkig voor de wethouder wordt er sinds april eindelijk en hard gewerkt om het centrum toekomstproof te maken.
De Rotonde
4. De aanleg van een rotonde bij afslag 30 van de A28, naast het distributiecentrum van Jumbo in Beilen, spant dit voorjaar de kroon op het werk van deze wethouder. De kosten hiervan waren geraamd op € 895.000,-. Maar wat blijkt gaande de werkzaamheden: de bodem waarop de rotonde werd aangelegd bleek niet sterk genoeg. Er zat veengrond onder. Daardoor moest er meer grond worden afgegraven en kabels en leidingen worden aangelegd. Kosten: € 280.000,-.
Vele (oud) Beilenaren weten dat op de plaats waar de rotonde nu ligt vroeger de Beilervaart liep en dat die verplaatst is voor de aanleg van het distributiecentrum, destijds nog van grootgrutter Jan de Boer, nu dus van Jumbo. Lute van de Bult van de Historische Vereniging schudt zo uit zijn mouw waarom de grond hier zo zacht is, toont dat aan met kaartmateriaal en ervaringen vanuit het verleden.
En wat zegt de wethouder tegen RTV Drenthe op 8 mei j.l.: het is gewoon pech dat de veenlaag niet eerder is ontdekt. “Meestal geven bodemproeven het juiste beeld. We hebben hier te maken met een uitzondering.”
Of mag je concluderen dat hier gewoon het huiswerk niet goed gedaan is door de ambtelijke afdeling en de verantwoordelijke bestuurder niet lang en goed genoeg heeft doorgevraagd. Het zal de betrokken aannemer een worst zijn. Die weet als geen ander dat als één keer met de werkzaamheden begonnen is het meerwerk altijd wel betaald wordt.
In ieder geval rollen meerdere partijen (PvdA, D66, GroenLinks, GMD, CDA en Christen Unie) deze weken verbaal over elkaar heen om hierover hun visie te geven of onverbloemd hun ongenoegen uit te spreken. Dat kan nog een leuke raadsvergadering worden op 28 mei aanstaande.
VVD gerommel
Om uw geheugen nog even op te frissen. Anique Snijders werd wethouder door de bij de gemeenteraadsverkiezingen in 2018 naar voren geschoven kandidaat Johan Koster pootje te lichten. De precieze reden daarvoor is destijds nooit bekend gemaakt. Maar het riekte wel naar kiezersbedrog en beschadiging van Johan Koster.
Inmiddels is daarover wel iets meer duidelijk geworden. Er moest binnen de Midden-Drentse VVD kennelijk nog een rekening vereffend worden met voormalig burgemeester Jan Broertjes. Hij was het die Johan Koster als kandidaat poneerde en pushte. Maar het krediet van Broertjes binnen zijn VVD en binnen liberaal Midden-Drenthe was helemaal op na veel geblunder, gemarchandeer en gechicaneer van zijn kant.
Koster heeft die tanende invloed van Broertjes onderschat en was ook niet bedacht op ambities van Anique Snijders en de vijfde colonne in de persoon van VVD-kandidaat Hans Klaassens, die verkiesbaar werd geacht, maar niet in de raad kwam omdat de op een onverkiesbare plaats geposteerde Erwin Brink verrassend met voorkeurstemmen gekozen werd. Door op Twitter na de verkiezingen openlijk opeens Anique Snijders te pushen als kandidaat-wethouder zou voor Klaassens een plaats in die raad vrij komen. Tweets die hij overigens later verwijderde. Maar de coup om Koster te lozen slaagde. Snijders verdween uit de fractie naar het college, Klaassens kwam op haar stoel in de raad.
Maar binnen die VVD-fractie bleef en blijft het rommelen. Erwin Brink bleek niet de juiste man op de juiste plaats en haakte in september 2019 af. Hij werd opgevolgd door Arjan van Gelderen. Dat moet fractievoorzitter Henk de Weerd toen goed zijn uitgekomen, want inmiddels werd er ook aan zijn stoelpoten gemorreld.
Zijn fractiegenote Marie Cecile Hatzmann vertelde eind vorig jaar al aan anderen dat zij de nieuwe fractievoorzitter zou worden. En aangezien Hans Klaassens en Henk de Weerd geen woord met elkaar wisselen was dat een optie. Althans dacht Marie Cecile. Maar Henk liet zich niet maar zo afserveren.
Maar toen kwam Arjan van Gelderen op de stoel van Erwin Brink. Sterker. Tijdens het schrijven van dit blog komt via de mail een persbericht waarin staat dat “per direct” (en dat is vrijdag 15 mei 2020) hij het fractievoorzitterschap van Henk de Weerd overneemt. Zijn ervaring? Volgens zijn LinkedIn profiel: vanaf 2018 commissielid van Zorg & Welzijn en vanaf september 2019 raadslid in Midden-Drenthe. De liberalen houden stug vol in het aanstellen van mensen met niet al te veel bestuurlijke, politieke ervaring.
Cultuur
Is de VVD dan de enige partij waar het rommelt en niet alles vlekkeloos verloopt. Ach, kijk eens naar de PvdA. Wat horen de inwoners daar nog van? Jarenlang verreweg de grootste partij in de gemeente. Nu even groot als CDA en VVD.
De PvdA met de immer ‘belerende’ fractievoorzitter Joop Kramer is muisstil en gezagsgetrouw. Triest is dat voormalig fractievoorzitter Bennie Muskee niet terugkeert in de raad na de nodige privé-sores. Voordat dit in maart van dit jaar via het DvhN in de openbaarheid kwam werd er al tijden gefluisterd dat Joop Kramer mogelijk op zou stappen om de terugkeer van de aimabele Muskee mogelijk te maken. Maar dat is een no go geworden. Het bleef dus bij gefluister.
Waar in het verleden PvdA-raadsleden als Jan Beugel en Dirk Jasper Keegstra nog wel eens als lastige luizen in de pels wilden fungeren, is het nu alsof ze monddood zijn gemaakt en buitengewoon volgzaam zijn geworden. Bijna slaafs aan het college, hun wethouder en de fractievoorzitter.
Misschien is het niet eens zo’n overbodige vraag om bijvoorbeeld eens naar de eigen PvdA-wethouder Dennis Bouwman te kijken en dan even de loep te leggen op wat hij bijvoorbeeld als verantwoordelijke voor het cultuurbeleid heeft gedaan. En dan heb ik het niet over die goedwillende particuliere initiatieven, zoals het draaien van films in horeca-gelegenheden.
Midden-Drenthe was en is in 2019 en 2020 dé culturele gemeente van Drenthe. Maar wat hebben ze, na de start op 7 april 2019, nu werkelijk gepresteerd? Wat dat betreft moet Corona een onverwachte zegen zijn voor deze cultuurwethouder. Hij kan dat als prima excuus gebruiken en niemand zal hem daar op aanvallen. Dat past niet in de geest van deze tijd.
Maar…. na het afblazen vorig najaar van de grote cultuurproductie De Blauwe Vlinder op het terrein van het Herinneringscentrum Kamp Westerbork bleef er maar bar weinig over van een cultureel programma. Bovendien is er tot nu toe amper iets gepresteerd. Begin dit jaar kwam er zelfs de openlijke oproep van de wethouder om alsjeblieft met nieuwe, goede culturele projecten te komen.
De Krant van Midden-Drenthe schreef in maart 2020: Midden-Drenthe zit verlegen om culturele ideeën met als thema ‘vrijheid’. De gemeente had hiervoor nog € 20.000,- in kas, meldde de krant.
Ondernemer Jan Poort uit Westerbork was woedend na het lezen van dit bericht en postte op 5 maart jl. op zijn Facebook-pagina het volgende: “Het door ons ingediende plan werd heel vlot bestempeld als te commercieel en vervolgens zonder enige verdere toelichting afgeschoten door de commissie en dan nu een oproep plaatsen om nieuwe plannen in te dienen? Was misschien netter geweest om in gesprek te gaan met de initiatiefnemers van de al dan niet terecht afgewezen projecten om te zien of met een of meerdere aanpassingen het wel voldoet aan de zogenaamde criteria van de commissie. Als dat “cultuur” is in Midden-Drenthe dan zal ik wel een cultuurbarbaar zijn.”
Van verantwoordelijk wethouder Dennis Bouwman hebben we nooit (meer) iets gehoord over deze oproep van Jan Poort. En de gemeenteraad zweeg hierover eveneens, terwijl ze er wel van wisten. Wat is er overigens met die € 20.000,- gebeurd?
Mogelijk aan wethouder Snijders gegeven om er het financiële gat van die rotonde of de geluidswal in Spier mede mee te dichten.
Niet opvallen
Het CDA doet wat het al jaren doet in de gemeenteraad: niet opvallen. Maar wat wil je ook met een fractievoorzitter als Marinus Louissen die de burgemeester al bedankt voor de toelichting voordat deze gegeven is. Van hem krijg je ook uitspraken in het DvhN van 1 mei j.l. over bijvoorbeeld wethouder Snijders en de rotonde als: “We zullen de wethouder eraan houden dat ze in de toekomst wat voorzichtiger te werk gaat.” Het gaat kennelijk hier niet over zijn eigen portemonnee.
CDA wethouder Jan Schipper doet in alle stilte zijn werk en staat bijvoorbeeld alleen in de schijnwerpers als hij officieel een nieuw soort straatlantaarnpaal bij zebrapaden in werking stelt. En daar waar in de buurgemeenten Assen en Hoogeveen het kommer en kwel is met de financiën is Jan Schipper als verantwoordelijke financiële man binnen het college in redelijke anonimiteit bezig zijn begrotingen en jaarrekeningen sluitend te krijgen. Of is hier sprake van stilte voor de storm?
Resteert als collegepartij Gemeentebelangen Midden-Drenthe (GMD). De partij van voorman Jannes Kerssies. Altijd goudeerlijk. Hij heeft het hart op de tong. Is een slimme politicus, zoals ze dat in Drenthe zeggen. Maar hij is voor zijn doen wel erg stil de afgelopen 2 jaar. Over ‘zijn’ wethouder Erjen Derks hoeft ie zich niet zo op te winden, want die is opvallend onopvallend bezig met gemeenplaatsen en zorgt ervoor dat hij zo nu en dan op de pagina’s van de Krant van Midden-Drenthe verschijnt. Derks werkt nu al aan het vervolg van zijn carrière.
Maar Jannes Kerssies worstelt als politicus. Hij is, ongewoon voor hem, nu al 2 jaar gebonden aan afspraken met de andere collegepartijen. Het valt toch niet te ontkennen dat hij vaker het zwijgen er toe doet. Hij praat dan met meel in de mond. Onherkenbaar na al die jaren van hem in de gemeentepolitiek. De man die als onafhankelijke geest het college altijd in parlementaire en onparlementaire taal de waarheid vertelde. Je krijgt nu uitspraken van Kerssies in bijvoorbeeld het DvhN van 1 mei j.l. waarin hij over de soap van wethouder Snijders met de rotonde bij de A28 zegt: “We zijn hier niet blij mee en hebben vragen gesteld, maar de antwoorden van het college zijn ons nog te onduidelijk.” De jaren dat hij in de oppositie zat zou Kerssies nimmer deze woordkeus hebben gebezigd. Dan was hem gevraagd: is er wat mis met je Jannes.?
Nee, dan had Kerssies richting wethouder Snijders al lang wat verbale littekens achter gelaten. Ik omschreef Kerssies in een eerder blog in 2019 als de Pechtold van Midden-Drenthe niet meer zegt wat hij echt denkt.
Keffen
Blijven over D66, ChristenUnie (CU), Gemeentebelangen Smilde-Beilen-Westerbork (GSBW) en GroenLinks. Om met D66 te beginnen. Arnoud Knoeff treedt hier steeds meer op de voorgrond. Van de ooit als politiek bijtertje bekend staande D66 fractievoorzitter Harma van der Roest is geen schim meer over. Of ze heeft bewust de rol van backbencher opgezocht of ze heeft het te druk met andere zaken?! Jammer. Maar dit constaterend is er misschien wat te zeggen voor een meer geprofileerde rol voor Knoeff. De VVD heeft laten zien hoe je snel kunt wisselen van de wacht. Met een beetje meer durf en lef kan Knoeff het profiel van D66 in Midden-Drenthe weer wat opvijzelen.
CU fractievoorzitter Henk Heideveld wil graag overkomen als een keffend hondje. Maar meestal bijten die niet. Hij zit vol goede bedoelingen, zijn enthousiasme is aanstekelijk, hij schuwt het publieke debat op Facebook niet, maar is bij het binnen halen van resultaten niet altijd even gelukkig. Dat kan gebeuren. Wel opvallend is de stilte rond zijn fractiegenoot en de op 30 mei 2018 als wethouder vertrokken Gert Jan Bent. Als je je zo in de anonimiteit beweegt, waarom bied je dan andere CU’ers niet de kans om zich te profileren op het gemeentelijke politieke toneel. Of zou Bent alsnog voorzichtige hoop koesteren dat hij bij de volgende verkiezingen met zijn partij een gunstige uitslag haalt en weer als wethouder benaderd wordt?
Hij liet alleen nog van zich horen op de website van de CU. Maar had kennelijk geen contact gehad met Henk Poort.
Dan GSBW van Charles de Haas. Hij bestookt vriend en vijand regelmatig met persberichten en andere besluiten en voornemens van zijn fractie, waar in de door De Haas altijd gebezigde heldere huis-, tuin- en keukentaal klip en klaar wordt weer gegeven wat hij van zaken vindt. Blaffen, bijten, boos worden, oppositie voeren. Maar hij is opvallend stil de laatste weken als het over de financiële sof gaat van de rotonde bij de A28. Of zit de GSBW’er ergens op te broeden?
Want op 28 mei aanstaande zijn er bij de raadsvergadering voor De Haas en misschien ook voor Rudie Weima van GroenLinks wel cruciale rollen weggelegd. Ik stel me zo voor dat mocht er een motie van wantrouwen komen voor wethouder Anique Snijders, vervolgens Charles de Haas zal aankaarten dat er geen nieuwe wethouder benoemd hoeft te worden. Weima is van de zuinige soort en zal, net als in de vorige raadsperiode, vast graag weer zijn steun voor de dan resterende coalitiepartijen uitspreken. Want dan heeft hij het gevoel een factor van betekenis te zijn. De Haas zal vast glunderend roepen dat zijn partij een college van PvdA, CDA en GMD ook van harte zal steunen, waardoor er een raadsmeerderheid van 15 tegen 8 is.
Roerganger
Onbesproken is hier nog de roerganger van het college van B&W, burgemeester Mieke Damsma (D66). In een vorig blog is over haar reilen en zeilen sinds haar komst uitgebreid geschreven.
https://henktenoever.nl/blog/2019/02/01/bestuurlijk-geklungel-in-midden-drentse-politiek/
Binnen de raad gonzen wel steeds hardnekkig de geruchten dat ze nu al bezig is om elders te kijken wat ze na haar benoemingsperiode van 6 jaar gaat doen. Binnen haar partij D66 profileert ze zich eveneens nadrukkelijk en daar is niks mis mee natuurlijk. Bij de evaluatiegesprekken met de burgemeester door de raad vallen er wel eens harde woorden, die niet altijd even plezierig voor haar zijn.
Leden van de verschillende vertrouwenscommissies denken geregeld nog met weemoed terug aan de tijd dat ze andere solliciterende burgemeesterskandidaten lieten lopen, zoals Marco Out (nu zeer geliefd in Assen) en Bouke Arends (nu succesvol in Westland), maar ook Jan ten Kate (voormalig wethouder van De Wolden en nu wethouder in Hardenberg) en in mindere mate de in 2015 als Drents politicus van het jaar verkozen Asser wethouder Maurice Hoogeveen (D66).
Bij het begin van de Corona-crisis sprak Mieke Damsma de inwoners via een videoboodschap toe. Daar straalde oprechte betrokkenheid, maar ook letterlijk en figuurlijk het verdriet vanaf. De tone of voice zegt altijd veel voor de ontvanger. Dat er nou niemand is geweest die tegen haar gezegd heeft: “Mieke, zullen we even goed kijken waar je wat zegt en hoe we dat ook goed gaan opnemen.”
https://www.facebook.com/watch/?v=527386608194673
Op communicatief terrein kent de gemeente Midden-Drenthe sowieso geen uitblinkers in de ondersteuning voor B&W. In een vorig college is daar door wethouders ook al eens openlijk over geklaagd. Maar Damsma grijpt als verantwoordelijk bestuurder binnen B&W voor communicatie niet in door eindelijk eens echte vakmensen op deze afdeling te benoemen. Want nu de digitale mogelijkheden door het Corona-virus volop door bestuurders benut worden, blinkt Midden-Drenthe (overigens al jaren) uit door een belabberde beeldkwaliteit van de vergaderingen in de raadszaal. Voor 1 procent van de meerkosten van de rotonde bij de A28 had al veel goeds gedaan kunnen worden.
Maar als je de communicatieve kennis niet in huis hebt en als verantwoordelijk bestuurder het je kennelijk niets kan schelen, wees dan niet verbaasd dat er naast het weinige publiek op de tribune ook steeds minder mensen die mistige live-stream via internet gaan bekijken en beluisteren. Anno 2020 moet je je schamen als je deze beelden aan je volgers voorschotelt.
Bas van Sluis van het DvhN legde wat dat betreft ook al de vinger op de gevoelige plek.
Tuig die communicatie(afdeling) nu eindelijk eens professioneel op. Want communiceren met de burgers, met de inwoners van je gemeente is essentieel voor het welzijn van de toekomst voor ons allen. Dan doe je tenminste ook recht aan de eerste zin in het college-akkoord die zegt: “In Midden-Drenthe bouwen we samen aan onze samenleving. Inwoners, ondernemers, organisaties én de gemeente.”
Doe dat dan ook, zorg voor de inwoners en pas goed op de centen!!