Het Dagblad ven het Noorden en daarvoor het Nieuwsblad van het Noorden kennen een lange traditie om op gezette tijden de regionale omroepen in Drenthe en Groningen op een hinderlijke subjectieve manier te volgen. Voorop gesteld, ik ben voor het kritisch journalistiek bejegenen van omroepen die met publiek geld gefinancierd worden. Maar dat is wat anders dan met niet aflatende scepsis te schrijven over regioradio en regionale televisie in beide provincies. Hoe anders zijn zinnen te verklaren als “De kogel is nog niet door de kerk, het kanon is al wel geladen: RTV Noord en RTV Drenthe moeten samenwerken waar dat kan”. Vrijdag 29 juli j.l. stonden ze in dat DvhN.
Doet dat pijn? Een beetje. Ik ben altijd voor samenwerken en het zoeken van slimme combinaties. Maar als het gaat om de eigen identiteit van een provincie, van mensen die er wonen, dan is er meer dan het heilige samenwerken.
Kan ik er over oordelen c.q. mag ik mij er een mening over aanmatigen? Ik denk van wel. Tenslotte heb ik zowel bij het Nieuwsblad van het Noorden (1977 – 1985) als Radio Noord (1985 – 1988, toen nog voor Groningen en Drenthe) als RTV Drenthe (1988 – 2000) gewerkt. Kortom, ik heb in al deze journalistieke keukens niet alleen kunnen kijken, maar ook gezien hoe de ingrediënten worden klaar gemaakt en opgediend. En ik kan beoordelen wat samenwerking tussen beide omroepen op kan leveren.
Afgelopen vrijdag 29 juni pakte het Dagblad van het Noorden weer eens uit door de focus te leggen over de in hun ogen kennelijk niet meer te voorkomen samenwerking tussen RTV Drenthe en RTV Noord.
“‘Noord’ en ‘Drenthe’ kunnen er niet meer onderuit” luidde de kop. Met als aanvullende zinnen in de lead: “Regio-omroepen moeten samenwerken, maar waar eindigt dat? In één complex?”
God verhoedde dat laatste. Er is in Drenthe eind jaren zeventig, begin en halverwege jaren tachtig niet voor niets lang en hard gevochten om voor dit gewest een eigen omroep te krijgen. In December 1987 werd ik als toenmalig wnd. programmaleider van Radio Noord door het bestuur van Stichting Omroep Drenthe benaderd met de vraag of ik als leidinggevende de Drentse omroep programmatische en journalistieke vorm en inhoud wilde geven. Een kans die ik als geboren Drent en als warm voorstander van een eigen omroep voor deze provincie graag op mijn schouders nam.
En niet zonder succes. Binnen een jaar na de start op 1 januari 1989 was Radio Drenthe qua marktaandeel en luisterdichtheid de best beluisterde regionale omroep van Nederland. Daarmee werd het altijd zeer populaire Radio Noord, jaren lang koploper bij deze luistercijfers, direct van de koppositie verdreven. Door jonge, enthousiaste en gedreven radiomakers van Radio Drenthe. Medewerkers die de provincie kenden, die vol passie en overgave alle uithoeken van de provincie opzochten om hun nieuws te vergaren. Medewerkers die op betrokken en begripvolle wijze Drentse mensen en Drentse zaken kritisch onder de loep namen en het imago van Drenthe als eigenzinnig en eigenstandig gewest een flinke push gaven. Zo hoorde het en zo hoort het eigenlijk nog te zijn.
De jaren daarna behield Radio Drenthe die koppositie gedurende 10 jaar tijd, met slechts één keer een onderbreking van 3 maanden, toen de collega’s van Radio Noord deze positie opeisten. Marktaandelen van boven de 30 procent waren geen uitzondering. Waarbij ik wel direct de kanttekening maak dat de concurrentie op de radiomarkt toen niet zo groot was als nu.
En de kijkcijfers van TV Drenthe logen er ook niet om tussen 1995 en 2000. Geregeld op nummer één van alle regionale tv-stations en met forse marktaandelen en kijkdichtheid in de provincie en overigens ook daarbuiten goed bekeken.
Terug naar het Dagblad van het Noorden van 29 juni j.l. en de analyse die daarin gemaakt wordt. De gepubliceerde cijfers kloppen. Het is voor de Drentse omroep schrijnend te moeten constateren dat RTV Noord die goede cijfers van de jaren negentig heeft voortgezet. In vergelijking met de collega’s van RTV Drenthe komen die laatste er maar povertjes af. Ze hebben nog maar net iets meer dan de helft van het aantal kijkers en luisteraars dat RTV Noord heeft. Waarbij die laatste geweldige cijfers vertoont met een marktaandeel van 30,3 % bij radio en bij televisie van 27 procent. Chapeau.
Is dat verwonderlijk? Nee. RTV Noord maakt al jarenlang voortreffelijke radio- en tv-programma’s. De reikwijdte en kracht daarvan strekt zich uit tot over de provinciegrenzen. Ik ben bijna geneigd te schrijven dat wat Drenthe in de jaren negentig bood voor Noord Nederland, RTV Noord dubbel en dwars heeft overgenomen. Daar mogen ze in de Mediacentrale ook terecht trots op zijn.
De radio- en tv-zender en internetpagina zijn zo goed Gronings gemaakt, ruiken Gronings, ademen een zo typische Groningse regionale sfeer uit dat het naadloos aansluit bij de beleving en nieuwsgierigheid van de inwoners van deze provincie, maar ook van mensen in de randgebieden in andere provincies.
RTV Drenthe heeft wat dat betreft vanaf 2000 jaar in jaar uit programmatische, journalistieke steken laten vallen. Om over de managementkwaliteiten van directie en journalistieke leiding en een goed afgestemde politieke antenne richting het provinciaal bestuur nog maar te zwijgen.
Juist in die programmatisch, journalistieke hoek heft RTV Noord de slag gewonnen door kwaliteit met een eigen, herkenbare Groningse kleur en geur te blijven leveren. Herkenbaarder voor en over deze provincie kan haast niet.
Is het toeval dat de huidige hoofdredacteur de eerste stappen van zijn journalistieke loopbaan zette op de burelen en achter de microfoon van Radio Drenthe?
De Drentse omroep mag zich dat aantrekken. Met de komst van directeur-hoofdredeacteur Dink Binnendink is er wel een vakman gekomen, die weet wat het maken van regionale radio en televisie inhoudt en hoe je geworteld moet zijn in de provincie. Je moet streek en stad en de mensen die er wonen en werken kennen. Je moet weten wat de Drenten beweegt. Je moet weten wat iedereen, van ambachtsman tot beslisser, moet willen horen, zien en lezen op de regionale radio, televisie en de website van de omroep.
Daar ligt voor hem de gigantische en dankbare taak om dat met goede journalistieke, programmatische medewerkers (sic) weer waar te gaan maken. De enigen die aan kunnen tonen dat Drenthe die eigen omroep waardig is zijn de medewerkers zelf. Ze dienen vakmanschap te combineren met liefde en achting voor het gebied waar ze het politiek, economisch en maatschappelijk relevante nieuws moeten vergaren. Maar ze dienen tegelijkertijd mede de motor te zijn voor een goed cultureel klimaat en daarvoor stimulansen uitdragen. Een omroep die dat waarmaakt verdient ten volle de politieke en financiële steun van de provinciale politiek en zal die ook krijgen en houden. Daar ben ik zeker van.
Een fusie tussen RTV Drenthe en RTV Noord zou dramatisch zijn. Dan wordt de omroep, weet ik zeker - afgaande op de geschiedenis en de eigen ervaring bij een Gronings/Drentse omroep (het ‘oude’ Radio Noord) en een Gronings/Drentse krant (het voormalige NvhN en huidige DvhN) – weer vanuit De Stad geregeerd. Hoe mooi de worsten ook zijn die worden voorgehouden met een eigen studiocomplex in Drenthe. Met stenen bouw en behoud je geen eigen identiteit.
Groningers en in het bijzonder Stadjers praten altijd met enig dedain over Ommeland en over de Drenties, hoe fout dat laatste word ook is gekozen door hen. Die houding en wijze van denken alleen al is de valkuil voor één omroep voor beide provincies.
In Drenthe wonen Drenten die een eigen Drentse omroep verdienen. Alleen zullen de huidige medewerkers daar gans anders en journalistiek, programmatisch onderscheidender moeten gaan werken dan ze de afgelopen 10 tot 12 jaar hebben gedaan. Er moet weer een goede Drentse eigen geur om die omroep heen hangen. Je moet er niet omheen kunnen. Je moet er naar willen luisteren en kijken. Als je de website van RTV Drenthe niet hebt gezien kun je niet meepraten en blijf je verstoken van het laatste, actuele nieuws uit je eigen stad en streek.
Als de medewerkers goed geworteld zijn in de Drentse samenleving, weten wat er speelt en leeft in hun eigen woonomgeving, de passie op kunnen brengen om weer echte Drentse programma’s voor en over Drentse en aan Drenthe gerelateerde zaken te maken, dan is een zelfstandige toekomst gewaarborgd. Dan kan de provinciale politiek als geldschieter er niet omheen. Nu niet en in de toekomst niet.
Het DvhN ontneem je daarmee ook gelijk de kans om weer van die eigenaardig getoonzette berichten te schrijven over de regionale omroep in Drenthe, met zinnen als “In de verte gluurt toch die ene organisatie”. Maar zo lang die kwaliteit van de programma’s achter blijft zal het geschrijf en politieke gekrakeel over een fusie niet uitgeband worden.
Kortom, de Drentse omroep heeft haar lot in eigen hand!
——————————————————————————————————-
NB: Op 26 april 2010 organiseerde de Noordelijke Pers Sociëteit in het studiocomplex van RTV Drenthe een discussiebijeenkomst met als titel “RTV Noord Noord Nederland. Fusie : fictie of feit”.
Het verslag ervan vindt u op de webpagina http://www.noorderperssocieteit.nl/events/20100426/
